Zamki i Warownie Jury Krakowsko - Częstochowskiej na Szlaku Orlich Gniazd przewodnik 1:100 0000 Compass

Jedną z największych atrakcji Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej są położone na skalistych wzniesieniach liczne ruiny średniowiecznych zamków, zwane „orlimi gniazdami”. Ich początki, przyjmując w dużym uproszczeniu, przypadają na wiek XIV. Jednak w odniesieniu do znacznej liczby założeń, czas powstania pozostaje w sferze dociekań. Budowa zamków była związana z działalnością inwestycyjną Kazimierza Wielkiego. Przyjmuje się, że z inicjatywy Kazimierza Wielkiego powstało 14 założeń, licząc także zamki przebudowane i rozbudowane.
Kazimierzowskie zamki niewątpliwie stanowiły punkty oporu na granicy ze Śląskiem, pozostającym wówczas pod panowaniem Czech i zabezpieczały dostęp do stolicy - Krakowa.
Wiele zamków pozostawało własnością szlachecką (np. Tęczyn i Smoleń), bądź biskupią (Lipowiec, Sławków) i stanowiły one w pierwszym rzędzie ośrodki gospodarcze, wokół których następowała konsolidacja majątków ziemskich. Częściowo były to rodowe gniazda jak Tęczyn - Tęczyńskich, Rabsztyn - Rabsztyńskich, Korzkiew - Korzkiewskich, Pilica (Smoleń) - Pileckich czy Koziegłowy - Koziegłowskich.
Większość jurajskich zamków spotkał tragiczny los podczas szwedzkiego „potopu” w 1655 r. Zniszczone w toku działań wojennych, spalone, złupione zostają opuszczone i zaczynają popadać w ruinę, jak np. Bobolice, Olsztyn, Rabsztyn, Smoleń. Inne (np. Tęczyn, Mirów) mimo odbudowy nie powracają do dawnej świetności. Jednak już wówczas średniowieczne założenia nie spełniały swej roli i na przełomie XVII i XVIII w. zamykają epokę budownictwa zamków.

W przewodniku ilustrowanym zostało przedstawionych 26 zamków. Każdy z nich zawiera opis i dokładną mapkę lokalizacyjną.